In de regenwouden van Indonesië vind je dieren en planten waar geen bos in Nederland aan kan tippen. Van kuifmakaken tot vleesetende planten, je kunt het zo gek niet verzinnen of het leeft er. Ga er maar eens goed voor zitten, dan leiden wij je rond in de opmerkelijke wereld van de fauna in de Indonesische regenwouden.
De meest opmerkelijke fauna
Zwarte aapjes - De kuifmakaak heeft last van een identiteitscrisis. Het arme beestje wordt namelijk regelmatig 'zwarte baviaan' genoemd, omdat hij van kuif tot staart zwart is. Als makaak ben je daar natuurlijk helemaal niet blij mee. Dit beestje komt alleen nog maar voor in het regenwoud van het eiland Celebes. Als klap op de vuurpijl heeft dat de kuifmakaak ook nog de bijnaam 'Celebes baviaan' opgeleverd. Gelukkig wordt hij wel erg gewaardeerd om zijn grappige uiterlijk. Hij heeft een piekklein staartje en een enorme kuif op z'n hoofd, die overeind gaat staan als hij boos is.
Het kleine neefje van- In de regenwouden van Sumatra vinden we het kleine neefje van de Aziatische olifant: de Sumatraanse olifant. In tegenstelling tot zijn familieleden is deze olifant maar een ukkie. Met een schamel gewicht van gemiddeld slechts 4000 kilo kan hij echter wel beter manoeuvreren in het regenwoud. Hij is ook een beetje een bleekscheet in vergelijking met andere Aziatische olifantensoorten: de Ceylon olifant, de donkerste soort, en de Sumatraanse olifant verschillen ongeveer zoveel qua huidskleur als een Spanjaard en een Engelsman. Het meest opvallende verschil is echter niet zichtbaar: dit olifantje heeft 20 ribben, in plaats van 19, zoals de rest van de familie.
Uitgebreide informatie over Indonesische fauna
De fauna van Indonesië vertoont zowel Aziatische als Australische elementen. De 'Wallace-lijn' tussen de Filippijnen, Borneo en Bali enerzijds en Sulawesi en Lombok anderzijds, geeft ongeveer de scheiding aan. Vele eilanden vertonen een gemengde fauna en zijn daarom van groot belang voor biologen. Dit overgangsgebied wordt ook wel 'Wallacea' genoemd.
De diersoorten van de Grote Sunda-eilanden komt, met uitzondering van Sulawesi, voornamelijk overeen met de Aziatische diersoorten. Op Nusa Tenggara, de Molukken, en West-Papua lijken de diersoorten juist meer op de Australische soorten wat niet wil zeggen dat er geen Aziatische elementen te vinden zijn. Toen het vasteland in het Pleistoceen nog verbonden was met de eilanden zijn er door langdurige isolatie een aantal nieuwe diersoorten ontstaan die nergens anders ter wereld voorkomen. Het bekendste geval is de orang-utan ('bosmens'), die alleen op Sumatra en Kalimantan voorkomt.
Helaas behoort deze vriendelijke mensaap tot een van de bedreigde dierensoorten, in het wild leven er waarschijnlijk nog maar vijfduizend. De grappigst uitziende apensoort is de neusaap van Kalimantan. De rode neus van het mannetje kan wel 15 centimeter lang worden. Er leven nog vele andere apensoorten in Indonesië waaronder een aantal soorten gibbons. Op Sumatra komen er zo'n 30 soorten bladapen voor die relatief veel bladeren en zaden eten. Spookdiertjes en andere halfapen als lori's komen ook alleen in het westelijk deel van de archipel voor.
Natuurlijk vind je ook nog grotere zoogdieren naast apen in Indonesië. In Sumatra en Noord-Kalimantan leven nog olifanten. De eenhoornige Javaanse neushoorn komt alleen nog voor in het Ujung Kulon National Park in West-Java; de tweehoornige Sumatraanse neushoorn leeft in Indonesië alleen nog in Kalimantan. Een van de bekendere roofdiersoorten is de Sumatraanse tijger die je alleen nog in de regenwouden van Sumatra vindt. De vogels zijn rijk vertegenwoordigd in de archipel.
Er komen zo'n 1500 vogelsoorten voor, waaronder kaketoes, vele andere papegaaisoorten en ruim veertig soorten paradijsvogels die alleen op de Noord-Molukken, de Aru-eilanden en Papua leven. De pauw komt alleen op Java voor. Bijzondere soorten zijn ook de argusfazanten, trogons, bladvogels, kroonduiven en de baardvogels. In het midden van de zeestraat tussen Sumbawa en Flores ligt Pulau Komodo. Hier komt de Komodovaraan of reuze varaan voor, de grootste varaan ter wereld.
Deze draak vind je ook nog op de eilanden Padar, Rinca, Gili Motong en een deel van (het vasteland van) West-Flores. De Komodovaraan is een van de oudste nog levende diersoorten en stamt uit het Eoceen, 60 miljoen jaar geleden. Er leven nu nog zo'n 5000 exemplaren. Indonesië is rijk aan vele soorten koraalriffen waar vele tropische vissoorten leven. In de wateren van Indonesië is ook een van de zeldzaamste schelpen ter wereld te vinden, de doopvontschelpt, ofwel de 'Koningin van de Zeeën'. Deze zachte schelp kan wel 250 kilo wegen. De koraalriffen in het oosten van de archipel behoren tot de rijkste ter wereld; helaas worden daar vele zeeschildpadden een kopje kleiner gemaakt.
