Jakarta laat een onbeschrijflijk aantal eerste indrukken achter na een week van acclimatiseren en verwonderen. De miljoenenstad groeit zo snel dat het in vier jaar tijd op de lijst van grootste steden ter wereld is gestegen van plek 171 naar 17. Het zal dan ook geen verbazing opwekken dat de extreme groei zich laat uitdrukken in uitbundige chaos in deze ongelooflijk grote, boeiende en levendige stad.
In Jakarta is weinig verschil te merken tussen spits en middagverkeer. Woon-werkverkeer begint 's ochtends vroeg en eindigt pas laat na zonsondergang. Om toch alles zo gestroomlijnt mogelijk te laten verlopen op de wegen is men enkele jaren geleden op het idee gekomen te investeren in een beter openbaar vervoer systeem.
Voordat deze echter helemaal voltooid is, zal het jaren verder en de stad miljoenen inwoners rijker zijn, waardoor er de kans is dat het gemoderniseerde openbaar vervoer dan alweer achterloopt.
Toch lijkt het de lokale bevolking en alle buitenlanders die ik tot nu toe gesproken heb niet zoveel uit te maken. "Het went wel," zeggen de meesten, zonder dat in hun stem een zure ondertoon is op te merken. Het is de logische prijs die je betaalt voor het wonen in een van 's werelds grootste metropolen.
Zelf doe ik er ongeveer 45 minuten over mijn werk per taxi te bereiken, terwijl het maar een afstand van 9,3 kilometer is. De terugweg is erger, op een regenachtige vrijdagmiddag kan dit wel twee uur duren. Hier heeft de lokale bevolking echter iets op verzonnen, namelijk de ojek. Dat is een taxi per brommer, scooter of motor.
In eerste instantie lijkt het een slecht idee om over de snelwegen te rijden achterop een scooter met een onbekende bestuurder terwijl die knotsgekke capriolen uithaalt. Er zitten enorme gaten in de wegen, iedereen rijdt door rood en auto's scheuren rakelings langs terwijl het erop lijkt dat ze iedere ojek van de weg proberen te duwen.
Nadat ik het dan toch geprobeerd heb kan ik alleen maar zeggen dat de ervaring fantastisch was! Toegegeven, schrikmomenten door bovengenoemde capriolen zijn er wel, toch voelt het alsof alle bestuurders elkaar feilloos en bewust weten te missen, ieder gapend gat in de weg uit hun hoofd kennen en al toeterend elkaar waarschuwen voor naderend gevaar.
Wat ook geweldig is aan de ojek is dat je veel meer ziet en opmerkt dan wanneer je in een conventionele taxi of bus zit. Wanneer de bestuurder toch besluit voor rood te stoppen heb je even tijd om de omgeving te bekijken. Langs de weg staan talloze kraampjes, je zou vanaf de ojek zelfs eten kunnen kopen terwijl je voor het rode licht staat.
Ook valt dan ineens op dat er niet alleen een heleboel ojeks zijn, maar dat je lang niet de enige bule (buitenlander) bent die dit type vervoer kiest boven een vierwieler. En waarom ook niet?
Het grootste en meest praktische voordeel aan de ojek is dat die overal tussendoor kan glippen waardoor je de reistijd drastisch inkort. Je moet wel van tevoren een prijs afspreken met je bestuurder, anders vragen ze namelijk de hoofdprijs. Het is handig te weten wat een taxichauffeur zou vragen, voor een ojek betaal je namelijk niet meer dan dat. Een prima deal als je daarmee je reistijd halveert!
Het grootste nadeel van de ojek, maar ook andere vormen van taxi's, is dat de stad zo gigantisch groot is dat niemand iedere straat uit z'n hoofd kent waardoor je vaak beter af bent een in Bahasa geschreven routebeschrijving te laten zien.
Daarnaast is de verbinding van wegen op z'n minst vreemd te noemen, in ieder geval voor een nieuwkomer. Ook zijn straatborden vrij schaars en als je een afslag mist, sta je weer ellenlang in de file voordat je kunt omdraaien.
Daarmee wil ik echter niet zeggen dat je als vakantieganger Jakarta moet overslaan. Probeer er dan wel in het weekend te zijn, want dan is het verkeer namelijk goed gedoseerd en is het over het algemeen overal wat rustiger.
De stad heeft ook enorm veel interessante bezienswaardigheden en de verschillende manieren van vervoer zijn erg goedkoop.
Je kunt je laten rondleiden door de bekende tuktuk's, als je het gehobbel over de doorgaans slechte wegen niet erg vindt. Ook is er een prima bussysteem waar je voor maar € 0,32 vanaf ieder station kunt reizen over een speciale busbaan. Daarnaast is natuurlijk de ojek een enorm aanrader om te ervaren, probeer wel eerst de betrouwbaarheid van de bestuurder en diens voertuig in te schatten voordat je achterop stapt.
Nu rest mij alleen nog zelf een goede routebeschrijving naar ons appartment te verzinnen in het Bahasa. Want met de huidige beschrijving rijden we alleen maar rondjes door de georganiseerde chaos van de metropool.
Rolf Tjalsma
