De ruige pracht van het eiland Nusa Penida, gedomineerd door een droog, kalkstenen plateau met torenhoge zeekliffen in het zuiden, voelt afgelegen aan en heel anders dan het vasteland van Bali.
Het was ooit een strafkolonie, een soort Siberië voor Balinese wetsovertreders, en is beroemd als woonplaats van de legendarische duivel I Macaling. De mooie tempel Pura Dalem Penataran Ped is een belangrijk pelgrimsoord is voor hindoes van overal op Bali.
Weinig toerisme
Eilanders spreken een eigen dialect en leven veelal van zeewierteelt en visvangst. Het is er te droog voor rijst. Ondanks de uitstekende mogelijkheden om te duiken, het bijna ongeëvenaarde landschapsschoon en de kans om de schuwe en bedreigde Balispreeuw te zien, heeft Nusa Penida weinig toeristenfaciliteiten en komen er vrijwel geen buitenlanders.
Het ligt voor de hand om een dagtocht naar Nusa Penida te maken vanaf het naburige Nusa Lembongan maar er is accommodatie in de belangrijkste plaatsen van het eiland, Toyapakeh en Sampalan, alsook bij de tempel in Ped.
Toyapakeh
Boten vanaf Nusa Lembongan meren aan in Toyapakeh, waarvan het aantrekkelijke witte strand vol ligt met jukung, terwijl de monsterlijke duikponton van Quicksilver het uitzicht misvormt. Er is niets bijzonders te zien, alleen een kleine dagmarkt en een piepkleine moskee, maar er zijn enkele overnachtingsmogelijkheden. Vlak bij waar de boten afmeren, staat Losmen Tanang met twee ultra-basale kamers. Voor iets mooiers loop je circa tweehonderd meter noordwaarts langs het strand (links, met je rug naar de zee) naar Losmen Mutiara, die elf zeer redelijke kamers en suite met terras en ventilator heeft rond een tuin.
Ped
Het dorp Ped, vier kilometer ten oosten van Toyapakeh, is befaamd om zijn belangrijke tempel, de Pura Dalem Penataran Ped. Deze tempel trekt elke dag vrachtwagenladingen aan gelovigen van heel Bali, beladen met offergaven. Het tempelcomplex is altijd klaar om ze te ontvangen: de duizelingwekkend gladde witte kalkstenen muren en het fantastische houtsnijwerk zijn versierd met ceremoniële kleden van zwart-witte poleng en goudbrokaten songket.
De tempel wordt beschouwd als angker, een plek met kwade geesten. Hier woont de gevreesde I Macaling, ook wel Ratu Gede of Jero Gde genoemd, die ziekte, overstromingen en ongeluk brengt naar het vasteland en steeds mild moet worden gestemd. Er zijn eigenlijk vier tempels op het terrein, waarvan één gewijd aan I Macaling. Een andere heeft een geweldige sculptuur van de zeegod die half vis, half olifant is: Gajah Mina.
Zeldzame Balispreeuw
In de afgelopen jaren is Ped ook beroemd geworden om de unieke kans om de zeldzame Balispreeuw (jalak putih Bali of Leucopsar rothschildi) te zien. Dankzij een innovatief gemeenschapsprogramma, geleid door de Friends of the National Parks Foundation, tiert deze bedreigde, donzige witte vogelsoort - de enige inheemse soort op Bali, en het provinciale symbool - nu welig op Nusa Penida.
Ze vliegen, voorzien van een microchip, vrij op het eiland rond. Je kunt ze het best zien bij het Nusa Penida Bird Sanctuary (dagelijks open van zonsopgang tot zonsondergang, graag een gift), aan de westrand van Ped, een paar honderd meter ten westen van de tempel, waar zij samenkomen om te eten. Medewerkers leiden je rond. Het reservaat beschermt ook de nog zeldzamere grote geelkuifkaketoe.