Transport in Indonesië, deel 2: Ojek Gojek
‘Check app sayang’, krijg ik als antwoord op de vraag hoe lang het nog duurt voordat ze hier is. Ze komt met de Ojek van Go-jek. Mijn vrouw en ik gebruiken allebei hetzelfde account, dus kan ik precies zien waar ze nu is: halverwege.
Ik blijf even op de kaart haar vooruitgang volgen. Het ziet er naar uit dat een van de grote wegen vast staat, want het brommericoontje op de map gaat langzaam door kleine straatjes een beetje de andere kant op dan waar ik ben. Ik klik op terug en bekijk mijn andere ‘order’. Mijn koffie gaat sneller en is er bijna. Hopelijk niet te snel, want anders zal ik mijn koffie uit het plastic tasje moeten drinken in plaats van uit de styrofoam cup.
Een 'ojek' is een brommertaxi (het vervoersmiddel om files te vermijden) en Go-jek is een Indonesische ‘ride-hailing app’. Deze app is een soort Grab of Uber, maar dan van het niveau super butler. Zoals Batman’s Alfred of Iron Man’s Jarvis. Wil je een auto? Bisa (‘Dat kan’). Eten om 3 uur ’s nachts? Bisa. Massage? Bisa. Housekeeping? Bisa. Schoonmaakster? Bisa. Medicijnen? Verhuizen? Boodschappen? Bisa, bisa, bisa. De was, bioscoopkaartjes, loodgieter, pakketje versturen, mani-pedi? BISA. Het lijkt wel of alles kan met deze multi-manager. En geregeld worden er services toegevoegd om het aanbod uit te breiden.
Een onderzoek van de Stanford University verklaarde de Indonesiërs als de meest luie wandelaars ter wereld met een gemiddelde van 3.513 stappen per dag. Nu, met apps als Go-jek, is het mogelijk om nog minder de deur uit te gaan en sociale interactie te beperken tot de Go-jek mannen in groen. Deze mannen in groene jasjes op brommertjes, zij zijn de draagkracht achter deze app.
In 2017 maakten 15 miljoen mensen wekelijks gebruik van de app en waren er slechts 900.000 werknemers in groene jasjes. Per maand vonden er toen zo’n 100 miljoen transacties plaats (bron: Kompas.id).
Nu in 2019 zijn er drie miljoen orders per dag (35 orders per seconde!) en zijn er twee miljoen chauffeurs die dat mogelijk maken. Go-jek is ondertussen als bedrijf geschat op 10 miljard dollar. Dit maakt het een van de meest succesvolle startups ooit (bron: CNBC Indonesia).
Wij maken dagelijks gebruik van de Go-jek of Grab-app en in Bali is dat altijd een beetje wennen. Er zijn daar meerdere banjars (wijken) waar online drivers namelijk niet gewenst zijn. Je mag er wel afgezet worden, maar opgehaald worden is ten strengste verboden.
Go-Food en soortgelijke bezorgdiensten zijn voor zover ik weet wel gewoon mogelijk. Het gaat puur om de Go-Ride en Go-Car opties. Taxi’s zijn altijd al een gevoelig punt geweest in Bali, voornamelijk in Ubud. Zelfs Bluebird taxi’s zijn daar niet welkom. De lokale chauffeurs hebben niet voor niets de bijnaam ‘Taxi maffia’. Met een beetje pech wordt je chauffeur niet alleen weggejaagd, maar wordt hij ook voor een paar uur tegengehouden om ergens anders een ritje te scoren. Het gebrek aan een vrije markt in Bali maakt de prijzen niet alleen hoger dan wat eigenlijk normaal is voor Indonesische begrippen, maar zorgt er ook voor dat de service die geleverd wordt vaak nogal brutaal en onbeschoft is.
Zelfs als je in Indonesië alleen op vakantie bent in gebieden waar Go-Jek en Grab niet toegestaan zijn, is het alsnog de moeite waard om de app te installeren. Je hoeft niet per se gebruik te maken van de services om van de diensten te profiteren. Alleen al als prijsindicatie voor vervoer of om te kijken wat er in de buurt is qua eten en drinken is de app een waardevolle bron van informatie. Hopelijk heb je het niet nodig, maar Go-Med (Halodoc) is onmisbaar mocht je erachter komen dat je net bij een één-ster niet-michelin-restaurant hebt gegeten en je plots zelf niet meer de hotelkamer kan verlaten dankzij Bali Belly.
Je kan de app ook gebruiken als e-wallet (Go-Pay) en op verschillende plekken korting krijgen als je hiermee betaalt. Go-Pay is op te waarderen bij de chauffeur of bij de kleine supermarktjes die overal te vinden zijn.
Ik hoor de voordeur open en dicht gaan. Mijn vrouw is thuisgekomen. Mijn koffie? ‘Goblok’, roep ik naar mijn telefoon. De driver is Go-Lost een paar straten verderop.
Over Joppe
Na Nederland, Ecuador, Frankrijk en Australië woon ik nu al bijna vier jaar in Indonesië, waarvan twee jaar in Jakarta, samen met mijn vrouw en schoonfamilie. In eerste instantie was ik, een derde generatie indo, naar Indonesië gekomen voor werk als professioneel kok, maar ik bleef er voor de liefde.
Geregeld gaan mijn vrouw en ik samen of met familie op vakantie in Indonesië en meestal redelijk buiten gebaande paden. Samen met mijn zus en zwager uit Nederland zoeken we nieuwe bestemmingen en elk jaar proberen we de vorige vakantie te overtreffen met nog mooiere avonturen. Bali, Flores, Sumba, delen van Sumatra en Java heb ik nu allemaal al een keer gezien maar er is nog een hoop te ontdekken en te beleven.
Omdat ik in meerdere landen heb gewoond sta ik open voor alles wat ik tegenkom, zonder bepaalde verwachtingen. Ik houd ervan om ervaringen te delen die uniek zijn, maar waar iemand zich wel in kan verplaatsen en hopelijk ook een beetje om kan lachen.
